Veilig hijsen en heffen

Op deze pagina treft u een aantal tips aan voor het veilig hijsen en heffen

• Controleer voor gebruik altijd of het hijsgereedschap, bovenloopkraan of ander arbeidsmiddel nog gekeurd is
• Bekijk van te voren hoe zwaar het te verplaatsen werkstuk is en pas hierop het te gebruiken hijsmiddel aan
• Hijs altijd eerst  op lage snelheid tot de last volledig in de ketting, hijsband, klem ed. hangt alvorens de hoge snelheid te gaan gebruiken
• Zorg in het geval van 2, 3 of 4 sprongen er voor dat de punten van de haken altijd naar buiten wijzen
• Indien u lastwerkzaamheden uitvoert met de last in de kraan, zorg dan voor een goede isolatie tussen de kraan en het werkstuk
• Loop altijd achter de last mee
• Hang na gebuik van de bovenloopkraan de haak op een veilige hoogte ( niet op ooghoogte )
• Hijsbanden en rondstroppen dienen voor elk gebruik te worden nagezien op slijtage, scheuren ed.
• Gebruik in geval van werkstukken met scherpe randen bescherming, ook voor hijskettingen

HIERONDER NOG ENKELE TIPS OM OP TE LETTEN BIJ GEBRUIK VAN HIJS-EN HEFMIDDELEN

We kennen allemaal hijsmiddelen en gereedschappen.

Bedenk dat hijsen altijd een gevaarlijk werk is. Hijsen mag nooit een automatisme worden. Elke hijs is anders, het is dus van belang dat je bij elke hijs moet blijven nadenken.

Voorkom altijd de drie O’s:

• Onvoorzichtigheid
• Onachtzaamheid
• Onwetendheid

Altijd:

• Bedenk vooraf hoe je de last gaat hijsen
• Verzeker jezelf dat de gereedschappen die je hiervoor wilt gebruiken voldoen aan de machinerichtlijn, CE-gemerkt, gekeurd en veilig zijn.
• Controleer of je gekozen hijs-gereedschap het te hijsen gewicht aan kan.
• Gebruik hijsgereedschap waarvan je bekend bent met het gebruik / de werking ervan.

Nooit:

Jezelf onder een gehesen last bewegen / bevinden.

Met je handen tijdens het hijsen aan de last komen.

Jezelf zo positioneren bij de hijs dat je klem komt tussen de last en een (vast) object.

Kapotte of beschadigde hijsgereedschappen gebruiken.

Hijsgereedschappen

Onder hijsgereedschappen vallen o.a.:

• Kettingen
• Staalkabels
• Hijsbanden
• Combinatie van bovenstaande

Belangrijk is het om bij het bepalen van het juiste gereedschap rekening te houden met de volgende eigenschappen.

Kettingen:

Voordeel – Robuust en voor zwaar(der) werk.

Nadeel – Zwaar

Staalkabel:

Voordeel – Lichter dan ketting en toch robuust

Nadeel – lastig op te bergen, vet en kans op beschadigen handen

Hijsbanden:

Voordeel – Licht en beschadigd last niet

Nadeel – Zeer kwetsbaar, m.n. bij scherpe randen

Kettingen

Onder kettingwerk verstaan we zowel ketting-lengen, -sprongen, als haken, wartels, sluitingen en hijsogen.

Kettingen moeten altijd voorzien zijn van een certificaat.

Op het certificaat moet altijd vermeld staan:

• Certificaat nummer
• Werklast (bij sprongen onder verschillende hoek)
• Testdatum

Kettingwerk dient periodiek gekeurd te worden. Elk jaar moet het kettingwerk visueel geïnspecteerd worden, en elke 4 jaar gekeurd. De inspectie moet uitgevoerd worden door een deskundige, en de keuringen door een daartoe bevoegde instantie.

Bij gebruik moet je letten op:

• Nooit met gedraaide kettingen hijsen
• Gebruik inkorthaken alleen voor het inkorten van de leng
• Nooit kettingen knopen
• Belast de haak nooit op de punt
• Let op dat de topschalm vrij kan bewegen in de kraanhaak
• Let op de werkbelastingen van het label. Overschrijdt deze nooit
• Bij meer-sprongen de niet gebruikte haken in de topschalm hangen
• Bescherm de ketting tegen scherpe hoeken
• Ruk of stoot belasting moet voorkomen worden
• De werklast gelijk of liefst groter is aan de te hijsen last

Houdt rekening met de belasting per poot bij de verschillende neigingshoeken. Zie onderstaand tabel.

Bij grotere neigingshoek neemt de belasting toe!

Staalkabels

Kenmerken van staalkabel zijn:

• Behoorlijke treksterkte t.o.v. de diameter
• Soepel en dus gemakkelijk te hanteren
• Glad oppervlakte
• Niet duur
• Gevoelig voor hitte, corrosie en kinken.

Uitvoeringen van staalkabel stroppen zijn aan beide zijden een lus middels talurit op handgesplitist, als samenstel met versterkte lus (kous), eindloze stroppen getalurit of handgesplitst.

Staalkabel lengen of samenstellen moeten altijd voorzien zijn van een certificaat. Op het certificaat moet altijd vermeld staan:

• Certificaat nummer
• Werklast (bij sprongen onder verschillende hoek)
• Testdatum

Staalkabel-lengen of samenstellen moeten periodiek gekeurd worden. Hierbij moet je vooral letten op onleesbare of ontbrekende identificatie, slijtage, vervorming en het vertonen van scheuren in de eindverbindingen en aan de kabel en op concentratie(s) van draadbreuken (Afkeur vanaf 3 aangrenzende draadbreuken in 1 streng).

Bij gebruik moet u letten op:

• Nooit met geknoopte kabels hijsen
• Kabelstroppen inkorten of aanspannen door het zogenaamde “knevelen” is verboden
• Belast de haak nooit op de punt
• Let op dat de topschalm vrij kan bewegen in de kraanhaak
• Let op de werkbelastingen van het label. Overschrijdt deze nooit. Zie tabel.
• Bij meer-sprongen de niet gebruikte haken in de topschalm hangen
• Bescherm de kabels tegen scherpe hoeken
• Ruk of stoot belasting moet voorkomen worden
• De werklast gelijk of liefst groter is aan de te hijsen last

Hijsbanden

Voordelen van hijsbanden en rondstroppen:

• Licht, flexibel en goedkoop
• Geen beschadigingen aan te hijsen oppervlakten
• Gebruikersvriendelijk
• Gemakkelijk te inspecteren op beschadigingen

Door de kwetsbaarheid van de banden en stroppen is het van belang om voor elke hijsklus de banden te inspecteren op beschadigingen. Daarnaast is het van belang om je aan de instructies op het label te houden. Hierop staat de maximale werklast onder de verschillende hoeken. Als er geen label meer aan de hijsband/ rondstrop zit moet je deze direct weggooien!

Het is van belang om voor je hijsklus de juiste hijsband/ rondstrop te kiezen. Kleurcodering, tonnage strepen en label helpen om de juiste band/ strop te selecteren. Ook dien je rekening te houden met onderstaande belastingfactoren.

Kies de eindlussen van de hijsbanden niet te kort om de openingshoek van 20° niet te overschrijden bij het aanslaan van de last, bijvoorbeeld met de kraanhaak.

De hijsbanden rondstroppen mogen niet zonder bescherming over scherpe randen of ruwe oppervlakten worden getrokken of gespannen. Er is sprake van een scherpe rand wanneer de randradius (r) kleiner is dan de dikte (D) van de hijsband of rondstrop.

Bij gebruik moet u letten op:

• Dat het label nog aanwezig is aan de hijsband
• Dat de kleur en de tonnage strepen nog zichtbaar zijn
• Dat er geen scheuren, beschadigingen, vervormingen, breuken aanwezig zijn aan en op de hijsband/ rondstrop.